baterie w Polsce
Nieco statystyki
Ilość wprowadzanych na nasz rynek baterii
corocznie się zwiększa, sięgając obecnie około
240 mln sztuk. Czy to dużo? W ujęciu
ilościowym oczywiście tak, ale biorąc pod
uwagę wskaźnik konsumpcji baterii na
1 mieszkańca mamy spore rezerwy do
przedstawionych wcześniej krajów. Tam bowiem
średni wskaźnik to 11 baterii na osobę - u nas
"zaledwie" 6.
Ciekawa jest również sytuacja jeśli chodzi
o strukturę sprzedaży typów baterii. O ile
bowiem w krajach Unii dominują baterie
alkaliczne stanowiąc ok. 70%
sprzedaży u nas wciąż najczęściej
kupowane są tańsze ale mniej pojemne i trwałe
baterie cynkowo-węglowe. Łącznie z
alkalicznymi mają 90% udział w sprzedaży.
Pozostałe typy baterii, w tym ładowalne to
wciąż niewielki procent. A przecież takie baterie
można wykorzystać nawet 1000-krotnie.
Możliwości odzysku i recyklingu
Jeśli jednak popatrzymy na możliwości odzysku i recyklingu baterii w naszym kraju to dobrze, że nie konsumujemy ich, póki co tak wiele. Dopiero w 2002 r. Dolnośląska Korporacja Ekologiczna - Oława Sp. z o.o. uruchomiła jedyną specjalistyczną linię technologiczną do odzysku i recyklingu baterii w Polkowicach. Linia przetwarza baterie i akumulatory następujących rodzajów:
- alkaliczne,
- cynkowo-węglowe,
- cynkowo-powietrzne,
- niklowokadmowe,
- niklowo-wodorkowe,
- litowe,
- litowo-jonowe,
- srebrowe,
- guzikowe,
- rtęciowe.
Ze względu na możliwość wydzielania się
z odpadów toksycznych substancji, proces jest
prowadzony w taki sposób, aby wykluczyć
bezpośredni kontakt ze skórą, drogami
oddechowymi i błonami śluzowymi. Linię
technologiczną wyposażono w urządzenia do
oczyszczania gazów procesowych oraz pyłów.
Wszelkie substraty oraz produkty procesu
odzysku i unieszkodliwiania z wyjątkiem
ustabilizowanych i zestalonych są
magazynowane w szczelnych i odpowiednio
przystosowanych pojemnikach.
Poza tym istnieje możliwość eksportu i recyklingu
baterii do instalacji zagranicznych przez firmę
Proeko.
Recyklingiem baterii i akumulatorów kwasowo
ołowiowych zajmują się Centra S.A. oraz
"Baterpol Sp. z o.o.". W jego Zakładzie
Przerobu Złomu Akumulatorowego
w Świętochłowicach akumulatory po
rozkruszeniu poddaje się separacji na
5 składników. Są to: frakcja metaliczna,
polipropylen, tzw. pasta ołowiowa, tworzywo
sztuczne PCV oraz elektrolit. W dalszym
procesie odzyskuje się czysty ołów.
Także jeśli idzie o organizację sytemu zbiórki
baterii stawiamy dopiero pierwsze kroki.
Pomimo, że obowiązek zapewnienia selektywnej
zbiórki odpadów ciążył od wielu lat na gminach
niewiele z nich próbowało zorganizować
zbiórkę baterii, a te przeprowadzone miały
charakter akcyjny.
Przełom w tym zakresie stworzyła ustawa
o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie
gospodarowania niektórymi odpadami oraz
o opłacie produktowej i opłacie depozytowej
z roku 2001. Wymusiła bowiem osiąganie
odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu
odpadów opakowaniowych i użytkowych (w tym
baterii i akumulatorów) pod sankcją uiszczenia
opłaty w przypadku nie wywiązania się z tego
obowiązku.
W Polsce inaczej niż jest to w krajach Unii
powstało szereg podmiotów (organizacji
odzysku i osób trzecich) oferujących przejęcie
obowiązków importerów i producentów
w zakresie uzyskania wymaganych rocznych
poziomów odzysku i recyklingu baterii
i akumulatorów małogabarytowych.
Efektem jest powolne budowanie niezależnych
systemów zbiórki przez te podmioty
dysponujących przeważnie niewielką liczbą
punktów zbiórki oraz braki materiałów
informacyjnych i edukacyjnych w tym temacie.
Niezadowalające są jak dotąd osiągnięte przez
nie wyniki.
Należy liczyć, że gminy zobowiązane
uchwalonymi planami gospodarki odpadami do
osiągania odpowiednich wskaźników, włączą się
aktywnie we współpracę z operatorami systemów
i z czasem zaczną one osiągać europejskie
wskaźniki odzysku i recyklingu baterii.